Czy trzeba wymieniać łańcuch rozrządu?

Łańcuch rozrządu, podobnie jak pasek zębaty, służy do napędu układów rozrządu. We współczesnych samochodach jest on wypierany przez pasek, głównie ze względów ekonomicznych (pasek zębaty jest tańszy w eksploatacji). Niektórzy producenci pojazdów, m.in. Mercedes i BMW, wciąż jednak stosują tradycyjne łańcuchy ze względu na ich trwałość i większą od pasków niezawodność. Rosnąca popularność łańcucha rozrządu wynika z większej wytrzymałości jeśli chodzi o przenoszenie mocy i momentu obrotowego. Obecnie, coraz więcej silników wyposażonych w turbodoładowanie wykorzystuje łańcuch

Układy rozrządu z łańcuchem wymagają okresowej kontroli i wymiany.  Coraz częściej dochodzi do przedwczesnego rozciągnięcia się łańcucha rozrządu czy jego  napinaczy, i to czasami już po przebiegu zaledwie 50 tys. km!  

Niestety, wymiana rozrządu łańcuchowego zwykle jest dość skomplikowana i czasochłonna, ponieważ  coraz częściej znajduje się on w trudno dostępnym miejscu. Trudno także ustalić optymalne cykle serwisowe. Sam producent podaje przybliżony przebieg, po którym należy wymienić łańcuch. Jednak stopień zużycia części w dużej mierze zależy od jakości i częstotliwości wymiany oleju używanego do smarowania silnika.

 

Co może się zepsuć?

 W większości przypadków za ich nieprawidłowe funkcjonowanie odpowiedzialne są elementy osprzętu rozrządu (m.in. napinacz olejowy).  Przyczyną wadliwej pracy łańcuchowych układów rozrządu, mogą być również listwy prowadzące i napinające łańcuch (tzw. ślizgi). Zużycie ślizgów objawia się zazwyczaj trudnymi do zweryfikowania dźwiękami.

Częstą usterką jest tzw. zmiana faz rozrządu. Winę ponosi sam łańcuch, a ściślej mówiąc jego nadmierne rozciągnięcie, skutkujące wyrobieniem się małego koła na wale korbowym. Nadmiernie wydłużony łańcuch rozrządu zaczyna „klekotać”, choć zdarza się, że jego praca nie jest głośna.

Ustalenie czy łańcuch nadaje się do naprawy nie jest łatwe, w szczególności w starszych rocznikowo pojazdach. W nowszych konstrukcjach pomocne jest podpięcie testera diagnostycznego. Wtedy można np. stwierdzić, czy w pamięci sterownika nie został zapisany błąd w postaci przestawienia kątowego lub nieodpowiedniej synchronizacji, co może objawić się kontrolką: „check engine”.
Wielu producentów boryka się z problemami z łańcuchowymi układami rozrządu. Nawet Mercedes, który posiada długoletnie doświadczenie w tym temacie. Kłopoty występują np. w benzynowych silnikach M 272 i M 273. Złą sławą cieszą się też jednostki VW z rodziny TSI, zwłaszcza motor 1.4 TSI. Problemy nie ominęły nawet przypadków, w których łańcucha użyto tylko do sprzęgnięcia wałków rozrządu, jak np. w wysokoprężnym 1.6 opracowanym przez PSA i Forda.

Odpowiednio wczesne wykrycie usterki w układzie rozrządu napędzanym łańcuchem może zapobiec dalszym uszkodzeniom silnika, które mogą skutkować uszkodzeniem układu zaworowego lub korbowo-tłokowego. Należy więc, według zaleceń producenta, wymienić łańcuch rozrządu wraz z osprzętem.